Followers |ලිපි පල කළ සැණින් දැනුවත් වන්න !

Friday, September 30, 2011

Current Nutritional Status of Chilren in Sri Lanka-II |ශ්‍රී ලංකාවේ ළමා පෝෂණ තත්ත්වය පිලිබඳ විපරමක් -II



please refer the 1st part of this article first


Micronutrient (vitamin and mineral) Deficiencies


Sri Lanka has three major micronutrient deficiencies that have been identified as public health problems, namely, iron, Vitamin A and iodine. The prevalence of anaemia among children under five years, primary schoolchildren, adolescents, adult females and pregnant women are 29.9%, 20.9%, 22.3%, 31.6% and 30.3% respectively. Iodine deficiency has successfully control with the implementation of universal iodination of salt. It was revealed that 29% of children under five years were suffering from Vitamin A deficiency in 2006.


What causes malnutrition?


The common perception stands that the cause for malnutrition is poverty, but in reality it is multifactorial. The immediate causes of malnutrition are inadequate food intake and illnesses; Underlying causes include inadequacies in access to food, inaccessibility to health services, poor sanitary environment, and inadequate caring practices for children, poor eating behaviors and inadequate personal hygiene etc. Complementary feeding is intricately interwoven with various myths, beliefs and practices; many babies receive diluted, unhygienic foods at the incorrect age and in inadequate quantities; inadequate knowledge of complementary food among parents have become a serious issue.


Why does malnutrition matter?


The risks of malnutrition are extremely high during the stages of fetal development and during the first two years of life, it will affect physical growth and mental development and resulting irreversible damages. Experts have shown that eliminating malnutrition would remove one third of the global burden of disease. World Bank has indicated that a 1% increase in height has been associated with a 4% increase in total wages and eliminating anaemia would contribute to an estimated 5-17% increase in lifetime earning. Same time low birth weight has been shown to reduce intelligent quotation (IQ) scores by 5 points.


What are the loopholes in exiting interventions?


Vitamin and mineral supplementation: Free Supplementations of calcium, iron, folate and vitamin ‘C’ which are provided to all pregnant mothers who attend clinics and Vitamin A supplementation for children at 9 months, 18 months and 3 years by the Ministry of Health. Loopholes are poor compliance with vitamins due to lack of appropriate knowledge.


Food supplementation:


The Thriposha food supplementation programme has been in operation since 1976 at the cost of around Rs. 600 million annually. A daily ration of 50 gm is distributed to pregnant mothers throughout pregnancy and lactating mothers for a period of 6 months, and under fives who show growth faltering. Production is inadequate to provide all the needy groups. It suffers from distribution problems, especially in remote areas; the food is shared with families; difficult to maintain regular supplies, daily ration is not enough to cover the minimum requirements;


Nutrition education:


It is mainly implemented at clinics and during home visits by the Public Health personnel. There is hardly any time for nutrition education at many of the largely over-crowded clinics; many mothers travel long distances to the clinic and are impatient to get back to their homes.


Food based dietary guidelines:


Food based dietary guidelines have been developed by the Ministry of Health for Sri Lankans based on customary dietary patterns, taking into account the relevant social, cultural, environmental and agricultural factors affecting food availability, food habits and eating patterns. But the applicability is very low.


Food security interventions:


Since achieving Independence in 1948, Sri Lanka’s Food Security Strategy was determined by three sets of policies


• Achieving self-sufficiency in basic food items such as rice, milk, fish etc.
• A public distribution system through Multi-Purpose Cooperative Societies; and public institutions such as Corporative Wholesale Establishment (CWE), Paddy Marketing Board (PMB) and Food Commissioner’s Dept.
• Welfare Programmes, which included either a food subsidy or food stamps or an income transfer component.


Though the above measures are important to improving food security, the determination of the nutritional status of an individual occurs primarily within a household (family) and is dependent on resource accessibility and availability, intra-household resource distribution and information availability.


Food subsidies and income supplementation programmes: With a view to ensure food security at household level, Sri Lanka has implemented various food subsidy and income supplementation schemes.


• the universal coverage of the food subsidy;
• commodity specific subsidy;
• Food Stamp Scheme;
• the Janasaviya, programme which had micro credit, health and nutrition improvement, infra-structure development, income supplement and entrepreneur development components and lately introduced
• The ongoing Samurdhi programme.
• School breakfast or mid day meal programmes
• Current Mahinda Chinthana programme
Some of these programmes were poor targeting and interrupted flow of distribution, where a substantial proportion of resources were distributed among the non-poor.




Written by-


Dr.Renuka Jayatissa (MBBS,MSc,MD)
Nutrition Specialist and Head, Department of Nutrition, MRI

Thursday, September 22, 2011

මඤ්ඤොක්කා වැඩිපුර කන්නේ බලාගෙනයි! | Manioc can be harmful !

Pic source-http://www.learnnc.org/lp/multimedia/6986

මෑත කාලීනව, වැඩිපුර මඤ්ඤොක්කා ආහාරයට ගැනීමේ ප්‍රවණතාවයක් දක්නට ලැබෙනවා. මෙයට එක් හේතුවක් නම් එහි අඩංගු විටමින් "B17" නම් ප්‍රති-පිළිකාකාරක සංයෝගයක් ගැන ඇතිවූ කතාබහයි.


මේ ගැන අප ජිනීවා හි ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයෙන් විමසුවා.එහි ආහාර සුරක්ෂිතතාවය(Food safety)අහාර රසකාරක/පරිරක්ෂක(JECFA-Joint FAO/WHO Committee On Food Additives)මෙන්ම රසායනික කෘමිනාශක වලින් ආහාර වලට අති බලපෑම(JMPR -Joint FAO/WHO Meetings on Pesticide Residues)පිළිබඳ ලේකම්වරිය අප වෙත වාර්තා කර සිටියේ මෙවැනි "විටමින් B17" නම් සංයෝගයක් නැති බවත් එය සමහර ශාඛ වල ස්වභාවිකවම හට ගන්න amygdalin නම් සංයෝගයක් බවත්ය, මෙහි කිසිදු විද්‍යාත්මක ව ඔප්පු කළ ප්‍රති-පිළිකාකාරක ගුණයක් නොමැති බවද ඔවුන් වැඩි දුරටත් ප්‍රකාශ කර සිටිනවා.
අප මේ ගැන ඔබ දැනුවත් කිරීමට අදහස් කලේ කරුණු 3ක් නිසයි.

1.
මඤ්ඤොක්කා නිසි ලෙස ආහාරයට නොගැනීමෙන් විෂ සහිත විය හැකියි,එයට හේතුව එහි ඇති amygdalin linamarin වැනි සංයෝග අහාර ජීර්ණ පද්ධතිය තුලදී සයනයිඩ් බවට පෙරලීමට හැකි වීමයි.එනිසා මේවා සයනයිඩ් කාරක සංයෝග (cyanogenic glycosides) ලෙස හඳුන්වනවා.

2.මඤ්ඤොක්කා යනු ඉතාම ඉහල
ග්ලයිසීමික් අගයයක්(Glyceamic Index) සහිත ආහාරයක්. ග්ලයිසීමික් අගය යනු අප සීනි සහිත ආහාරයක් ගත් විට රුධිරයේ සීනි ප්‍රමාණය ඉහල යන වේගයයි. මෙය පාන් වලට සාපේක්ෂව මනින අතර පාන් වල අගය 100ක් වන විට එය මඤ්ඤොක්කා වල 94ක් වනවා(එය දෙල් වල 60ක් ද, රොටී වල65ක්ද පමණ වීමෙන් මෙය කෙතරම් ඉහල අගයක්දැයි ඔබට පෙනෙනවා ඇති).මේනිසා දියවැඩියාව වැනි රෝගයකින් පෙළෙන පුද්ගලයෙකු විශාල ප්‍රමාණවලින් මඤ්ඤොක්කා ආහාරයට ගැනීමෙන් වැලකීම වැදගත්ය.  

3.මඤ්ඤොක්කා යනු ප්‍රොටීන් අවම වන ආහාරයක්, එම නිසා මඤ්ඤොක්කා පමණක් ආහාරයට ගැනීමෙන් ඔබේ කැලරි අවශ්‍යතාවය සපිරුනත්, ප්‍රෝටීන් අවශ්‍යතාවය සැපිරීම සිදු නොවීම නිසා "ප්‍රෝටීන් කැලරි දුශ්පෝෂණය";එනම් මන්දපෝෂණයට ලක් විය හැකියි. මීට දශක කිහිපයකට පෙර ප්‍රෝටීන බහුල ආහාර හිඟ වූ සමයේ බතල,මඤ්ඤොක්කා වැනි ආහාර මත අධික ලෙස යැපීම නිසා ලංකාවේ මැරස්මස්, ක්වෝෂියෝකෝර් වැනි උග්‍ර මන්දපෝෂණ තත්ත්ව
ඉහල ගිය බව අප අත්දැක තිබෙනවා.  


කෙසේ නමුත් මඤ්ඤොක්කා ව්‍යංජනයක් හෝ ප්‍රධාන ආහාරවේල සඳහා අල වර්ගයක් ලෙස ගැනීමේ වරදක් නැත.
ඔබේ දැනගැනීම පිණිස ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයෙන් අප වෙත දැන්වූ ලිපියෙන් කොටසක් පහත දැක්වෙනවා.
"the so-called 'vitamin B17' is in fact no vitamin, it is a compound called amygdalin that occurs naturally in certain plants. I understand that this has been promoted as cancer treatment, however this is totally non-scientific and there seems to be no evidence of effectiveness. To the contrary, amygdalin belongs to the group on compounds called 'cyanogenic glycosides' which contain cyanide that can be liberated when digested in the human body, and can even be a source of intoxication.
Cassava also contains a cyanogenic glycoside called linamarin, a compound related to amygdalin.
The Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) has just recently evaluated the toxicity of cyanogenic glycosides, and the summary report is accessible on the web: http://www.who.int/foodsafety/chem/jecfa/summaries/Summary74.pdf . The full report and detailed monographs are in preparation and will be published by the end of this year."


ලිව්වේ -වෛද්‍ය වේදිෂ ගන්කන්ද
උපදෙස්- වෛද්‍ය රේණුකා ජයතිස්ස
මූලාශ්‍ර - 
http://www.nutritionsociety.org.uk/bjn/091/0971/0910971.pdf
            http://www.who.int/foodsafety/chem/jecfa/summaries/Summary74.pdf


For the English version of this article Click Here | ๧මම ල๢ප๢๧ය๞ ඉංග්රීසි ප໱ව໮තනය සඳහ๟ ๧මත๠නට යන๞න. 

Wednesday, September 21, 2011

අයඩින් ඌණතාවය තුරන් කරන ලදී! | Iodine deficiency status in Sri Lanka ;Then and Now

 ගලගණ්ඩය බහුල ප්‍රදේශය
1940 දශකයේ පටන්ම ,ලංකාවේ බහුල ගැටළුවක් ලෙස ගලගණ්ඩය හඳුනාගෙන තිබිණි; එසේම තෙත් කලාපයේ බස්නාහිර, සබරගමුව, මධ්‍යම, දකුණු හා ඌව පළාතේ කොටසක්ද ඇතුලත් ගලගණ්ඩය බහුල පටියක් වැනි ප්‍රදේශයක් හඳුනාගනු ලැබිණි.

මෙකල 40% පමණ වූ ගලගණ්ඩ ව්‍යාප්තිය අඩු  කරලීම සඳහා විවිධ ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා ලදී.කෙසේ නමුත් 1986 පමණ වන විටද මෙම ප්‍රතිශතය දරුවන් අතර 18% තරම් ඉහල අගයක පැවතුනි.

මෙම තත්වය මර්ධනය කිරීම සඳහා 1990 දී පැවති ලෝක ළමා සමුළුවේ තීරණයන්ටද අනුව වසර 1995 සිට "ලුණු අනිවාර්යයෙන්ම අයඩිනීකෘත කිරීම " ආරම්භ වූ අතර ආහාර පනතට අනුව, ලුණු කර්මාන්තශාලා මට්ටමේදී මිලියනයකට කොටස් 50ක්(50 ppm)අගයයක්ද, පාරිභෝජන/ගෘහස්ථ මට්ටමේදී මිලියනයකට කොටස් 25ක්ද(දැන් මෙය 15ppm ලෙස සලකනු ලැබේ) ලෙස අයඩිනීකෘත කිරීමට  නීති සම්පාදනය විය.

ඉන්පසු විටින් විට 2000,2005, 2010 යන වසර වලදී ලංකාවේ අයඩින් ඌනතා තත්වය සහ අයඩිනීකෘත ලුණු වල තත්ත්වය මැන බැලීම සඳහා වෛද්‍ය පර්යේෂණ ආයතනයේ පෝෂණ අංශය විසින් පසු විපරම් සමීක්ෂණ සිදු කරන ලදී.මෙම සමීෂණ වාර්තා මගින් ශ්‍රී ලාංකික වෛද්‍ය ඉතිහාසයේ තවත් ජය කඩඉමක් සනිටුහන් කරමින් අයඩින් ඌනතාවය දුරලීමේ මට්ටම කරා අප ළඟා වී ඇති බව පෙන්වා දෙනු ලැබීය.

අයඩින් ඌනතාවය තුරන් කරලූ තත්ත්වය යම් රටක් විසින් දිනාගැනීමට නම් ICCIDD නම් සංවිධානය මගින් නියම කර ඇති ප්‍රධාන නිර්ණායක 3 කුත්, අයඩින් ඌනතාවය දුරලීමේ වැඩසටහනට අදාල නිර්ණායක(Programmatic Indicators) 10න් 8 කුත් දිගින් දිගටම සපුරා තිබිය යුතුය.

පහත දැක්වෙන්නේ එම නිර්ණායකයන්ය


criteria for monitoring progress towards sustainable elimination of IDD

Indicators  
Goals
Goiter Prevalence(ගලගණ්ඩ බහුලතාව)
<5%
Urinary Iodine Proportion(මුත්‍රා වල අඩංගු අයඩින් ප්‍රමාණය) below 100μg/L                        
>50%
Proportion(මුත්‍රා වල අඩංගු අයඩින් ප්‍රමාණය)below 50μg/L                                                    
>20%
Salt Iodization Proportion of households using adequately iodized salt(ගෘහාශ්‍රිත ලුණු) 
>90%
Programmatic Indicators
8/10


ශ්‍රී ලංකාව සැලකූ කල වසර 2005 වන විටම මෙම නිර්ණායක සියල්ල සපුරාලමින් අයඩින් ඌණතාවය දුරලීමේ මට්ටම ළඟා කරගත් රටවල් අතලොස්සකින් එකක් බවට පත් වී ඇත.

මෙම සමීක්ෂණ වලදී පාසැල් දරුවන්ගේ හා ගැබිනි මව්වරුන්ගේ ගලගණ්ඩ බහුලතාවය,මුත්‍රා වල අඩංගු අයඩින් ප්‍රමාණය මෙන්ම පානීය ජලයේ අඩංගු අයඩින් ප්‍රමාණයද මැන බලන ලදී.

ගලගණ්ඩ බහුලතාව

මෙය 5%කට අඩුවෙන් තබා ගැනීම අපගේ ඉලක්කය විය යුතුය.2010 දත්ත වලට අනුව දැනට මෙම අගය 4.4% කි(ඉතිහාසයේ අගයයන් සැළකුවහොත් මෙම අගය 1986 – 18.8%,2000 – 18.0% ,2005 – 3.8% පමණ විය). එසේම සෑම පළාතකම පාහේ ගැහැණුන් අතර පිරිමින්ට වඩා ගලගණ්ඩය බහුල බව පෙනී ගොස් ඇත. තවද වයඹ ,මධ්‍යම හා දකුනු පළාත් වල ගලගණ්ඩය උපරිම ලෙස පෙන්නුම් කරන බවද, උතුරු පළාතේ මෙය අවම බවද ඔබට පෙනී යනු ඇත.

ගලගණ්ඩ බහුලතාව 
මුත්‍රා වල අඩංගු අයඩින් ප්‍රමාණය

මෙය වූ කලී අප විසින් ශරීරයට ලබා ගන්නා අයඩින් ප්‍රමාණය පිළිබඳ මිම්මකි. සාමාන්‍ය පුද්ගලයෙකු හට මෙම අගය 100-200 ug/L අතර ප්‍රමාණයක්ද, ගැබිනි මවකට 250ug/L පමණ අගයයක්ද පවත්වාගත යුතු අතර 300ug/Lට වැඩි වීම අයඩින් අධික වීමක් පෙන්නුම් කරයි(මෙහිදී අයඩින් විෂ වීම ඇතිවිය හැකිය ).

 සුදුසු ;එනම් 100-200ug/L අතර අයඩින් ප්‍රමාණයක් මුත්‍රා වල පවතින ළමුන් ප්‍රතිශතය 2000 දී 35.4%, 2005 දී 34.7% හා 2010 දී 37.7% ක් වේ.මේ අනුව ත් අප දරුවන්ගේ අයඩින් ආහාරයට ගැනීමේ සුදුසු පරාසය පවත්වා ගනිමින් සිටින බව පෙනේ.අයඩින් යනු දරුවන්ගේ වැඩීමට හා මොළය වර්ධනයට අත්‍යවශ්‍ය පෝෂකයක් වන බැවින් මෙය ඉතා වැදගත් තත්ත්වයකි.



මුත්‍රා වල අඩංගු අයඩින් ප්‍රමාණය (පාසැල් ළමුන්ගේ)

ගර්භණී මව්වරුන්

කෙසේ වෙතත් 2010 වසරේදී, ගර්භණී මව්වරුන්ගේ මුත්‍රා සාම්පල වල අයඩින් ප්‍රමාණයේ සාමාන්‍ය අගය 113ug/L ලෙස සටහන් විය.වැඩෙන කළළයේ පෝෂණ අවශ්‍යතාවන්ද සපුරාලිය යුතු මෙම කාලයෙදී, මවක් නිසි පරිදි අයඩින් ආහාරයට එක් කර ගන්නේ නම්; මුත්‍රා වල බැහැරවන අයඩින් 250 ක අගයයක් වත් තිබිය යුතුය. මින් පෙනී යන්නේ ශ්‍රී ලාංකික මව්වරුන් තවමත් අවශ්‍ය අයඩින් මට්ටම ලබා නොගන්නා බවයි.


ජලයේ අඩංගු අයඩින්

දිවයිනේ විවිධ ප්‍රදේශ වල ජලයේ අඩංගු අයඩින් ප්‍රමාණ එකිනෙකට වෙනස්ය. මෙයට කඳු සහිත භාවය, ක්ෂීරණය ආදිය හේතු වනවා විය හැක. පහත පෙන්වා ඇත්තේ එක් එක් පළාත් වල ජලයේ අඩංගු අයඩින් ප්‍රමාණ වේ.උතුරු ප්‍රදේශයේ ගලගණ්ඩ ප්‍රතිශතය අඩු වීමට එක් හේතුවක් ලෙස මෙසේ ජලයේ අඩංගු අයඩින් ප්‍රමාණය වැඩිවීම ගතහැක.ලෝකයේ සමහර රටවල මෙවැනි ස්වභාවිකවම ජලයේ අයඩින් අධිකව අඩංගු ප්‍රදේශ වලට, අඩුවෙන් අයඩින් යෙදූ ලුණු සැපයීමක් සිදු කෙරේ.

ජලයේ අඩංගු අයඩින්
මීට අමතරව කඳුකර ප්‍රදේශ වල ගලගණ්ඩ ප්‍රතිශතය වැඩිවීමට එම ප්‍රදේශ වල මුහුදු ආහාර හා මාළු අඩුවෙන් පරිභෝජනය කිරීම සැලකිය හැක.

ගෘහාශ්‍රිත ලුණු

නිවෙස් වල භාවිතා කරන ලුණු වල ඒ ඒ රටවල ආණ්ඩු විසින් නියම කරන ලද අයඩින් ප්‍රතිශත තිබීම 90% කට වඩා වීම අනිවාර්ය වේ.2005 දී මෙම අගය 91% පමණ වුවත් 2010 දී මෙම අගය 68.2% දක්වා පහල බැස ඇත; කිසිදු පළාතක අපේක්ෂිත මට්ටමට ගෘහාශ්‍රිත ලුණු වල අයඩින් අඩංගු නොවේ. මෙමගින් පෙනෙන්නේ දැනට පවතින ලුණු වල පවතින අයඩිනීකරණය පිළිබඳ අඩු ප්‍රමිතියයි. මෙම තත්ත්වය තවත් බරපතල වනුයේ "ලුණු වතුර" සෑදෙන පරිදි බෝතලයක වතුර සමඟ ගබඩා කිරීම, ව්‍යංජන පිසීම ආරම්භයේදීම ලුණු එකතු කිරීම නිසා අධික රස්නය හේතුවෙන් අයඩින් වාශ්ප වී යාම ආදී හේතුවෙන් තව තවත් අයඩින් අඩුවීයාමක් සිදු වීම නිසයි.මෙනිසා ලුණු වල අයඩිනීකරණ තත්ත්වය පවත්වා ගැනීම පවත්වා ගැනීම කෙරෙහි වහා පියවර ගත යුතුය.


ශ්‍රී ලංකාවේ දැනට අයඩින් ඌනතාවය දුරලීමේ තත්ත්වය හා එම ඉලක්ක අතර සැසඳීමක් පහත දැක්වේ.

Programmatic indicators

මෙහිදී අප සිහි තබාගත යුතු කරුණ නම් මෙම සියළු ජයග්‍රහන කෙරෙහි හේතු වූයේ ගෘහාශ්‍රිත ලුණු අයඩින් වලින් සබලීකෘත කිරීම බවයි. මෙවැනිම වූ ක්‍රමයකින් බහුල සෞඛ්‍ය ගැටළුවක් වන රක්ත හීනතාවය සඳහා ද පිළියම් යෙදීමට අවශ්‍ය පර්යේෂණ මේ දින වල අප විසින් සිදු කරමින් පවතී.

අයඩින් ඌණතාවයෙන් තොර ශ්‍රී ලංකාවක් සඳහා; නිසි ලෙස අයඩිනීකෘත ලුණු ආහාරයට එක් කර ගැනීම, ආහාර පිළියෙල කිරීමේ වැරදි පුරුදු අත්හැරීම, හා මෙවැනි සමීක්ෂණ නිතර පවත්වා තත්ත්වය සමාලෝචනය කිරීම ඉතාම වැදගත් වනු ඇත.

ලිව්වේ -වෛද්‍ය වේදිෂ ගන්කන්ද
මූලාශ්‍ර -ICCIDD/UNICEF/WHO, 2001, 
             IDD survey MRI, 2010 

For the English version of this article Click Here and Here | ๧මම ල๢ප๢๧ය๞ ඉංග්රීසි ප໱ව໮තනය සඳහ๟ ๧මත๠නට සහ ๧මත๠නට යන๞න. 

Friday, September 16, 2011

චරිත 8ක් බලන්න කැමතිද? | Stage play "චරිත 8ක්"




වෛද්‍ය පර්යේෂණ ආයතනයේ, සුබසාධක සංගමය විසින් සංවිධානය කරන විල්සන් ගුණරත්නගේ "චරිත 8ක්" ප්‍රහසන වේදිකා නාට්‍යය සැප්තම්බර් මස 30 දින සවස මරදාන ටවර් හෝල් හිදී රඟදැක්වේ. ටිකට්පත් එදින දොරටුවෙන් ලබාගත හැක. නාට්‍යලෝලී ඔබ සැමට ආරාධනා!!

වැඩි විස්තර සඳහා අමතන්න සිසිර 0112693532, 0714069554

Monday, September 12, 2011

"Vitamin " know about it | විටමින් හොඳද? ,නරකද?

Courtesy- "Living" magazine
Written by- Randima Attygala
Facts-Dr.Renuka Jayatissa










































click on the image to Enlarge